Une des danses oubliées de la Crète, dont la mélodie est toujours connue, mais de plus en plus rare du fait de la méconnaissance de beaucoup de jeunes danseurs. Elle était dansée dans toute la Crète. La danse n’a pas de racines crétoises, ses racines sont Pontiques.
L’interprétation qui a prévalu en Crète est la suivante. Pendant les guerres des Balkans et le début de la première guerre mondiale ont pris part aux combats une constitution Crétoise composée de 3000 hommes. A cette époque commence aussi l'émigration des habitants du Pontos qui commencent à descendre vers les Balkans. Pour éviter les Turcs ils changeaient de vêtements et se reconnaissaient entre eux en disant la phrase «Hellas Zei » (la Grèce vie). Les Crétois alors situé en Grèce du Nord dans certains camps ont entendu dire que le mot de passe des habitants du Pontos, mais en raison de la prononciation Pontiac il ont n’ont retenu que le mot «Lazi» et les ont appelé «Lazous». Lorsqu'ils les ont vu danser ils ont admiré leur danse et en ont créé une autre influencée des «Lazous» qu’ils ont appelé «Lazoti». A la fin de la guerre, les Crétois qui ont été sauvés, ont rapporté avec eux leur «Lazoti» en revenant en Crète.
Une autre version dit qu'il a été apporté en Crète par les «Lazous» (les gens de la région de la mer Noire) au cours du 18ème siècle en raison de l'immigration. C’est une danse habituellement dansée au carnaval. Dansée par les hommes et les femmes qui se tiennent, les coudes pliés avec les mains à hauteur des épaules.
Από τους ξεχασμένους χορούς της Κρήτης του οποίου η μελωδία είναι ακόμη πασί-γνωστή, αλλά εξαιτίας της άγνοιας πολλών νέων χορεύεται όλο και σπανιότερα. Χορεύονταν σε ολόκληρη την Κρήτη. Ο χορός δεν έχει κρητικές ρίζες. Οι ρίζες του είναι ποντιακές.
Για το πως επικράτησε στην Κρήτη υπάρχει η παρακάτω ερμηνεία. Κατά τους Βαλκανικούς πολέμους και με την έναρξη του 1ου Παγκοσμίου πολέμου πήρε μέρος στους αγώνες ένα σύνταγμα Κρητικών αποτελούμενο από 3.000 άντρες. Την εποχή αυτή αρχίζει και ο εκπατρισμός των Ποντίων οι οποίοι αρχίζουν να κατεβαίνουν προς τη Βαλκανική. Για να αποφεύγουν τους Τούρκους άλλαζαν αμφίεση και για να αναγνωρίζονται ύστερα μεταξύ τους έλεγαν τη φράση η «ΕΛΛΑΣ ΖΕΙ». Οι Κρητικοί λοιπόν που βρίσκονταν στη Βόρεια Ελλάδα σε κάποια στρατόπεδα άκουσαν το συνθηματικό αυτό των Ποντίων αλλά λόγω της ποντιακής προφοράς το συγκράτησαν ως μια λέξη «ΛΑΖΙ» και γι ‘ αυτό και τους είπαν « ΛΑΖΟΥΣ». Όταν τους είδαν να χορεύουν θαύμασαν ένα χορό τους και επηρεασμένοι από αυτόν δημιούργησαν ένα άλλο τον οποίο ονόμασαν «Λαζώτη» αφού τον εμπνεύστηκαν από τους Λάζους.
Μετά το τέλος του πολέμου οι Κρητικοί που σώθηκαν , γυρίζοντας έφεραν μαζί τους και το «Λαζώτη¨ στην Κρήτη.
Άλλη εκδοχή τον θέλει να έρχεται στην Κρήτη από τους Λάζους, ( λαός της περιοχής του Εύξεινου πόντου) κατά τον 18ο αιώνα λόγω μεταναστευτικών ρευμάτων. Είναι χορός που σε ξεσηκώνει και συνήθιζαν να τον χορεύουν τις απόκριες. Χορεύεται από άντρες και γυναίκες πιασμένους από τις παλάμες με λυγισμένους τους αγκώνες στο ύψος των ώμων.
Ecouter La chanson de Zoidakis Nikos : Lazotis. Voir l'album photos sur la Crète.
Voir d'autres danses de la Crète. Voir la Carte du Pontos
